Wat is claudicatio intermittens?
Vernauwing of afsluiting van een slagader naar de benen: in de volksmond etalagebenen genoemd. De beenslagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar de beenspieren. Bij inspanning van de beenspieren (lopen, rennen, traplopen) kan de bloedtoevoer en daarmee het aanbod van zuurstof aan de kuitspieren wel 5 keer zo groot worden. Slagaderverkalking (atherosclerose) veroorzaakt vernauwingen of afsluitingen in de slagaders. Door de vernauwing kan de bloedstroom onvoldoende toenemen bij inspanning. Er ontstaat dan zuurstoftekort. Door dit zuurstoftekort krijgt men pijn in het been. Tijdens inspanning vindt in de spieren een stofwisselingsproces plaats waarbij zuurstof gebruikt wordt. Bij een tekort aan zuurstof produceren de spieren tijdens dit proces verzurende afvalstoffen, die een krampende pijn in de spieren veroorzaken. Deze klacht noemen we etalagebenen. De oorzaak ervan is een vernauwing of afsluiting van de grote en middelgrote slagaders van de benen. Pijn bij het lopen is het belangrijkste verschijnsel bij etalagebenen. De plaats waar de patiënt de pijn voelt, zegt meestal iets over de plaats waar de slagader is vernauwd.
Klachten
Pijn bij het lopen is het belangrijkste verschijnsel bij etalagebenen. Door de pijn kan men minder doen. Veel patiënten voelen zich minder energiek, zijn vaak emotioneler en slapen slechter. Zij voelen zich beperkt in hun (dagelijkse) activiteiten, vooral wat betreft werk, huishoudelijke, sociale en vakantie-activiteiten. Andere klachten van een vernauwing kunnen zijn: koude voeten, afname van de onderhuidse vetlaag, verlies van haar op voeten en tenen, verdikte teennagels (vaak met schimmel-infectie) en vertraagde nagelgroei. Als gevolg van een slechtere doorbloeding kan het aangedane been bleek worden wanneer het wordt opgetild en rood verkleuren wanneer men het been laat afhangen. De klachten komen meestal naar voren op oudere leeftijd.
Gevolgen
Etalagebenen zijn een ongunstig teken. Ruim 1/3 van de patiënten met etalagebenen heeft tevens vaataandoeningen in hart en hersenen. Ongeveer één op de vijf patiënten met klachten overlijdt binnen vijf jaar een ten gevolge van een hart- of herseninfarct. De sterfte van mensen met slagaderverkalking is ongeveer twee- tot driemaal hoger dan van mensen zonder dit probleem op dezelfde leeftijd. De belangrijkste behandelingen bij deze aandoening zijn een krachtig advies om te STOPPEN MET ROKEN, gesuperviseerde looptraining, medicijnen en soms een interventie (‘dotter’behandeling of vaatoperatie). Voor patiënten met etalagebenen is lopen van nog grotere betekenis dan het al is voor gezonde mensen. Het kan soms het verschil zijn tussen ‘patiënt zijn’ en ‘normaal functioneren’. Door veel en regelmatig te lopen wordt het herstellend vermogen geactiveerd. U ervaart bij het lopen een pijnlijke verkramping in de kuit en/of bilspier. Door veel te lopen vragen de spieren steeds opnieuw om zuurstof. Kleinere slagaders (collateralen) nemen de functie van de grote slagader over. Zij ontwikkelen zich en laten steeds meer bloed door. De pijnvrije loopafstand wordt daardoor groter. Voor de ontwikkeling van collateralen is het noodzakelijk regelmatig en veel te lopen. Het gaat dan niet om af en toe een stukje wandelen, maar om een echte ‘looptraining’. Deze training is gericht op het opvoeren van zowel de loopafstand als het looptempo. De wijze waarop dat gebeurt ligt vast in een individueel loopschema dat u minimaal drie maanden moet volhouden.
Claudicatio intermittens is een ernstige aandoening, die aanzienlijk kan verbeteren of zelfs verdwijnen door intensieve looptherapie (looptraining) onder begeleiding van een fysiotherapeut.